دکتر ابوالفضل صادقی نژاد

سرگیجه

سرگیجه چیست؟

سرگیجه احساس چرخش دورانی است، گویی اتاق یا محیط اطراف در حال چرخش در اطراف شخص است. بسیاری از افراد از این اصطلاح برای توصیف ترس از ارتفاع استفاده می‌کنند، اما این توصیف صحیح نیست.

سرگیجه اغلب با نگاه کردن از ارتفاع زیاد همراه است، اما معمولاً به هرگونه گیجی موقت یا مداوم که به دلیل مشکل در گوش داخلی یا مغز رخ می‌دهد، اشاره دارد.

سرگیجه معمولا ناشی از اختلال در گوش داخلی یا مغز است. برخی به‌اشتباه تصور می‌کنند که سرگیجه ناشی از  اختلال یا عفونت گوش میانی است، درصورتی‌که وظیفه گوش میانی انتقال صدا از گوش خارجی به گوش داخلی است و در تعادل نقشی ندارد.

علائم سرگیجه

فرد مبتلا به سرگیجه احساس می‌کند که سر یا محیط اطراف خود در حال حرکت یا چرخیدن است. سرگیجه یک علامت است، اما می‌تواند در کنار علائم دیگر نیز ایجاد شود یا رخ دهد.

این علائم شامل:

  • مشکلات تعادلی
  • سبکی‌سر
  • احساس بیماری حرکتی (motion sickness)
  • تهوع و استفراغ
  • صدای زنگ در گوش، که وزوز گوش نامیده می‌شود
  • احساس پُری در گوش
  • سردرد
  • نیستاگموس، که در آن چشم‌ها به‌طور غیرارادی حرکت می‌کنند، معمولاً از یک طرف به طرف دیگر

آزمایش‌های تشخیص نوع سرگیجه

انجام برخی از آزمایش‌ها می‌تواند به شما کمک کند تا به موقع نوع سرگیجه را تعیین کنید. این آزمایش‌ها عبارتند از:

۱) آزمون رانش سر

در این آزمایش بیمار به بینی آزمون‌گر نگاه می‌کند و آزمون‌گر سرش را به سرعت به طرفی حرکت می دهد. سپس به دنبال حرکت درست چشم می گردد.

۲) آزمون رومبرگ

در این آزمون بیمار باید با چشم‌های بسته و پاهای روی هم گذاشته بایستد. سپس چشم‌هایش را ببندد و سعی کند تا جای ممکن تعادل خود را حفظ کند.

۳) آزمون Fukuda-Unterberger

در این آزمایش از بیمار خواسته می شود تا در حالی که چشم‌هایش بسته است، بدون این‌که به پهلوها حرکت کند، در جا بزند.

۴) آزمون دیکس- هالپایک

در این آزمون بیمار در حالی که روی میز معاینه قرار دارد، به سرعت از موقعیت نشسته به موقعیت خوابیده می‌رود. در حالی که سرش اندکی به سمت راست و یا اندکی به سمت چپ خم است. در این میان پزشک حرکات چشم‌ها را بررسی می کند تا بیشتر به علت سرگیجه پی ببرد.

۵) آزمون‌های تصویربرداری

در برخی مواقع آزمون‌های تصویربرداری بهترین گزینه برای تشخیص هستند. از جمله پرکاربردترین آزمون‌های تصویربرداری برای بیماری مرتبط با سرگیجه عبارتند از:

  • سی تی اسکن
  • ام آر آی