بسیاری از بیماریهای بینی بویژه بیماریهای مخاطی كه ممكن است در سی تی اسكن ، ام آر آی بخوبی مشهود نباشد ، براحتی با آندوسكپ قابل تشخیص است . یكی از ویژگی های عمل آندوسكوپ در مقیاس با روشهای تصویر برداری رادیولوژی ، عدم نیاز به پرتوهای مضر است .
لذا بدون نگرانی و به كرات قابل استفاده است ( حتی در خانمهای باردار) آندوسكوپی بینی در تشخیص سینوزیت ، تورم مخاط و حساسیت ، تومورهای بینی ، جسم خارجی ، علل خونریزی بینی ، وجود پولیپ، بزرگی آدنوئید یا لوزه سوم ، نشت مایع مغزی ، بررسی اختلال بویایی ، بررسی علل گرفتگی گوش ، بررسی علل سردرد ، بررسی علل بوی بددهان كاربرد دارد و با توجه به عدم نیاز به پرتوهای مغز آندوسكپی برای بیمار قابل تكرار است .
لذا نقش مهمی در بررسی پاسخ بیماران به درمان دارویی یا جراحی داشته و بعد از پایان دوره درمان می توان آنرا برای بیمار تكرار كرد.
نحوه انجام آندوسکوپی تشخیصی
این نوع از آندوسکوپی تحت بی حسی موضعی و بدون نیاز به بیهوشی عمومی و بصورت سرپایی در مطب یا درمانگاه قابل انجام است . در بسیاری از موارد در كودكان نیز می توان بصورت سرپایی آنرا انجام داد .انجام این روش بین 5 تا 10 دقیقه طول می كشد .
كاربرد درمانی آندوسكوپی سینوس
روش و علت انجام آندوسكوپی سینوس به دلیل درمان، با آندوسكوپی سینوس برای تشخیص متفاوت است.
آندوسكوپی سینوس که به منظور درمان انجام می شود، بیشتر در اتاق عمل و زیر بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی است .
علل انجام آندوسكوپی سینوس درمانی
عود سینوزیت ، انسداد دهانه سینوسها ، اختلال در تخلیه ترشحات و تهویه سینوس است . این انسداد به علت تورم مخاط ناشی از عفونت ، حساسیت ، انحراف تیغه میانی بینی ویا تنگی مجرای خروجی سینوس است . این تنگی و انسداد گاه همراه پولیپ می باشد .
نحوه عملکرد آندوسكوپی سینوس
در جراحی آندوسكوپیك بینی وسینوس، به كمك آندوسكوپ فقط نواحی از بینی و سینوس كه دچار عارضه است تحت جراحی قرار گرفته و تنها دهانه سینوس گشادتر می شود ، بدین ترتیب از صدمه به نسج سالم بینی كه موجب اختلال در حركت مخاط میگردد، جلوگیری می شود .این تفاوت بین این روش جراحی با روشهای دیگر جراحی های سینوس است .
استفاده از آندوسكوپی بینی و سینوس در مواردی غیر از سینوزیت :
همانطور كه گفته شد در این روش می توان بدون صدمه به بافتهای سالم تنها نواحی خاص را كه لازم است ، تحت جراحی قرار داد . از این روش جراحی می توان غیر از سینوزیت در موارد زیر نیز استفاده كرد :
1. درمان تومورهای خوش خیم و بدخیم سینوس ( سرطان سینوس )
آندوسكوپ امكان دید مناسب حاشیه تومور را میدهد لذا می توان تومور را به دقت و بدون صدمه به ساختمانهای مجاور مثل چشم و مغز خارج كرد .
2. جراحی تومورهای قاعده جمجمه
دسترسی به تومورهای قاعده جمجمه بسیار سخت و پر عارضه است . این تومورها در قسمت تحتانی مغز و در فضای بین جمجمه و بینی یا جمجمه و گوش قرار می گیرند . در روشهای معمولی ، دسترسی به این تومورها و برداشتن آنها نیاز مند عبور از مغز یا كنارزدن آن است كه عوارض بسیار شدید و حتی مرگبار دارد .
در روش جراحی آندوسكوپیك ، می توان بعضی از این تومورها را از بینی و با دید آندوسكوپ و با وسایل ظریف خارج كرد .
دراینصورت احتمال صدمه به عناصر مغزی و طول دوره درمان و اقامت در بیمارستان كاهش می یابد. سالهاست كه در جراحی غده هیپوفیز از این روش استفاده می شود .
3. ترمیم نشت مایع مغزی نخاعی
بطور طبیعی به واسطه وجود چند لایه كه بصورت عایق عمل می كند ، بین مغز و فضای بینی ارتباط وجود ندارد. این عناصر جداگانه عبارتند از مخاط بینی و سینوس ، استخوان قاعده جمجمه و پرده دورا یا سخت می باشد .گاهی موارد بعلت ضربه ، تومور یا بصورت خودبخود بین مغز و فضای بینی ارتباطی باز می شود .
ضربات وارده به سر می توانند موجب پارگی این عناصر جدا كننده شود . بعضی موارد نیز نقص و یا ضعف این لایه ها سبب ایجاد سوراخ بین مغز و بینی می شود در نتیجه مایع مغزی و نخاعی می تواند وارد بینی شده و بصورت آبریزش غیر چركی شفاف خود را نشان میدهد .
این عارضه بسیار خطرناك بوده و میتواند موجب انتقال عفونت از بینی به مغز ومننژیت گردد كه گاهی مرگبار است. در بسیاری از این بیماران میتوان از راه بینی و با كمك اندوسكوپ و بدون نیاز به باز كردن مغز، سوراخ بین بینی و مغز را ترمیم كرد .
مراقبت های بعد از جراحی اندوسکوپی سینوس
بعد از انجام جراحی های اندوسکوپی سینوس ، مراقبت های بعد از آن بسیار مهم است. دکتر شیرازی در خصوص این مراقبت ها این گونه بیان می کنند که رعایت این نکات در درمان بیماری های درمان شده بسیار مهم است.
مدت زمان بهبودی بعد از جراحی اندوسکوپی سینوس دو هفته است. پس در این مدت تمامی مراقبت ها ر ابا دقت انجام دهید تا بتوانید به زندگی روزانه خود بازگردید.
در هفته اول بعد از جراحی اندوسکوپی سینوس انجام مراقبت ها سبب کاهش درد ها و ناراحتی ها می شود.
نکات و دستورالعمل مراقبتهای هفته اول بعد از جراحی سینوس
نکات و دستورالعمل مراقبتهای هفته دوم بعد از جراحی سینوس